Koert Koster, Job en het persoonlijk lijden, Aalten: Triple Boeken, 2019, 230 p. ISBN 978-90-825461-8-7.
Op de kaft van dit boek is het woord persoonlijk rood geschreven. Dat trekt meteen de aandacht: gaat het over het persoonlijk lijden van Job? Inderdaad, daaraan besteedt Koster veel aandacht, en niet aan de datering van het boek of aan de inbedding in de oud-oosterse wijsheidsliteratuur, of andere literair-historische vraagstukken. Veel ruimte geeft hij aan het persoonlijk lijden, ook het lijden vandaag met soms heel concrete voorbeelden uit zijn eigen leven. Dat is zeer moedig want velen die in het boek vermeld worden mét of zonder naam, zullen zich sterk aangesproken voelen door wat over hen verteld wordt. Het boek wordt daardoor wel heel herkenbaar en ‘inleefbaar’: in vele gevallen die beschreven worden, lijkt het dat de lezer er zelf bij is en toekijkt. De auteur gaat daarbij heen en weer tussen het boek Job en de hedendaagse situaties: het boek Job beschrijft situaties van fysiek, psychisch, sociaal en persoonlijk lijden en vergelijkbare situaties komen mensen vandaag tegen of omgekeerd, bepaalde vormen van lijden nu zijn ook terug te vinden in Job. Interessant daarbij is de vergelijking die hij maakt tussen de vrienden van Job en wat hij ‘lijden aan de kerk’ noemt. Hij roept heel concrete, persoonlijke ervaringen op van botsingen met ouderlingen en gezagsdragers in zijn kerk en toont dat die personen net zo reageerden als Jobs vrienden: ze gaan op Gods troon zitten en verkondigen daar dat zij weten hoe God denkt. Dit brengt dubbel lijden met zich, toont Koster aan: er is de aanleiding of het conflict met de oudsten dat doet lijden, en dan krijgt men nog te horen dat een afwijkende of twijfelende mening hebben, zondig is.
Aan het eind van het boek vat de auteur zijn conclusies nog eens samen in 13 stellingen gevolgd door een hoofdstukje met 42 vragen om te overdenken. Dat maakt dat het boek ook in discussiegroepen te gebruiken is. Ik kan het van harte aanbevelen.
Bron: Erik Eynikel, professor Oude Testament, universiteit Nijmegen. Artikel verschenen in ‘Tijdschrift voor Geestelijk Leven’, 75 (2019/4) p.111.
Gepubliceerd en hier te bestellen.
‘We zijn allemaal gewond, maar sommigen zijn meer gewond dan anderen.’ Dit boek gaat over Job. Maar het gaat ook over jou en mij. Vroeg of laat komen we allemaal in aanraking met persoonlijk lijden. In dit boek wordt dit lijden gethematiseerd aan de hand van het Bijbelboek Job. Job was iemand die onnoemlijk veel geleden heeft. Hij kreeg te maken met ziekte, dood, grote verliezen en het niet-begrepen worden door vrienden en familie. Jobs lijden was zowel psychisch, lichamelijk, geestelijk als sociaal. Deze vier vormen van lijden komen ook in dit boek aan de orde. Koert Koster verstaat de kunst om theologische diepgang en reflectie op het lijden te combineren met voorbeelden uit het alledaagse leven. Hij schuwt daarbij niet om zijn persoonlijk lijden te benoemen en zich kwetsbaar op te stellen. Zo houdt hij de lezer een spiegel voor. In de hoop dat anderen daardoor een weg vinden om met hun eigen lijden om te gaan.